Yaz aylarının gelmesi ile güneş ışınlarının cildimize hasar verme olasılığı da artmaktadır. Güneşin ultraviyole (UV) ışınları cilt kanseri riskini artırmaktadır. Güneşin UV ışınları, özellikle cilt kanserleri içerisinde en agresif olan malign melanomun gelişmesine zemin hazırlar. Malign melanom için risk faktörleri; açık beyaz tenli olmak, güneş yanığı öyküsünün bulunması ve çok sayıda ben ve benlerde anormal değişikliklerdir.
Malign melanom özellikle açık tenli bireylerde ve bu kişilerin aşırı güneşe maruz kalan bölgelerinde daha sık görülmektedir. Melanom riski ile bronzlaşmayan deri arasında ters orantılı bir ilişki vardır. Deri güneş ışığından korunmadığında, cilt güneş ışınlarına şiddetli reaksiyon gösterir. Güneşin etkisi ile güneş yanığı olmadan bronzlaşan deride malign melanom riski, bronzlaşmadan güneş yanığı olan kişilere göre daha azdır. Bu nedenle yaz tatillerinde ve dışarıdaki aktivitelerde, güneş ışığının en etkili ve zararlı olduğu öğlen saatlerinde güneşten korunmak ve güneş yanığından korunmak için yüksek koruyucu güneş kremleri kullanılmalıdır.
Melanomaların %70’i normal görünümlü deriden gelişir ancak %30’u ise nevüs olarak tarif edilen ciltteki benlerin zemininden gelişmektedir. Nevüs sayısı ne kadar fazla ise, nevüste anormal değişiklikler varsa malign melanom gelişme riski o kadar fazladır. Bilinçli bir birey vücudunda bulunan benlerdeki anormal değişikliklerin farkında olmalıdır ve ABCDE kuralını bilmelidir.
‘’A’’ asimetridir ve nevüsün bir yarısının diğer yarısından şekil ve renk olarak farklı olmasıdır. ‘’B’’ sınır düzensizliğidir, düzgün sınırlı bir nevüsün sınırlarında genişleme ve düzensizlik olmasıdır. ‘’C’’ renk çeşitliliğidir, nevüsün renginin koyulaşması veya koyu siyaha dönmesidir. ‘’D’’ boyutunda büyümedir, 6 mm’den fazla çapta olmasıdır. ‘’E’’ nevüste kabarıklık veya değişikliği ifade eder. Bu durumlardan herhangi birinin olması durumunda hemen malign melanom konusunda tecrübeli cerraha başvurulmalıdır. Böyle bir durum ile başvuran kişilerde cerrahi onkoloji olarak önce tanı için biyopsi alınır.
Comments